Pracownia Badań Literatury dla Dzieci i Młodzieży UW oraz Muzeum Książki Dziecięcej w Warszawie zapraszają na ogólnopolską konferencję naukową pt.: O czym mówią rzeczy? Przedmioty w literaturze dziecięcej i młodzieżowej, która odbędzie się w budynku Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy przy ul. Koszykowej 26/28 w dniach 11-12 stycznia 2017 roku.
Namysł nad przedmiotem w literaturze urósł do rangi studiów nad rzeczami. Studia te wpisują się w nową humanistykę i jako takie związane są z przekraczaniem perspektywy antropocentrycznej. Ewa Domańska pisze, że tak pojmowana rzecz staje się kolejnym Innym, który wymyka się opisowi z dominującej pozycji człowieka. „Zwrot rzeczowy”, „powrót rzeczywistości”, „zwrot performatywny” – to tylko niektóre formuły stosowane w studiach nad rzeczami. Organizatorki konferencji pragną poddać pod rozwagę to, czy ów zwrot dotyczy także literatury popularnej, dziecięcej i młodzieżowej?
Zarówno Janusz Korczak – filozof dzieciństwa, jak i Jerzy Cieślikowski – badacz literatury dziecięcej i młodzieżowej – zauważyli dużą wagę rzeczy w otoczeniu materialnym dziecka. Dostrzegli oni istnienie dziecięcej podkultury materialnej, z jej narzędziami i przedmiotami, które mają określoną wartość, a także swoiste funkcje, niepokrywające się z właściwościami kulturowymi nadawanymi przez dorosłych (np. zwykły kij, który staje się koniem; guziki jako waluta wymiany).
Wobec ogromu zagadnień w obrębie studiów nad rzeczami organizatorki konferencji przyjmują za swój cel zastanowienie się nad głównymi zagadnieniami „efektu rzeczy” w odniesieniu do literatury popularnej, dziecięcej i młodzieżowej, z których poniżej przedstawione mogą być jedynie propozycjami:
- rzecz jako przedmiot historyczny skrywający pamięć o wydarzeniach,
- rzecz jako pamiątka osobista lub rodzinna,
- efekt rzeczywistości i realizm powieściowy,
- rzeczy a zwrot performatywny i powrót „rzeczywistości”,
- rzecz jako Inny,
- hybrydy zwierzęco-rzeczowe lub ludzko-rzeczowe, rzeczy ożywione i mówiące,
- przedmioty magiczne - ich pochodzenie i funkcje,
- od skarbów do śmieci - wartość rzeczy,
- świat na opak i karnawalizacja w literaturze a rzeczy.
Posthumanistyczny dyskurs docenia antropomorfizację rzeczy jako wyjście z antropocentrycznego impasu poznawczego. Literatura dziecięca i młodzieżowa zatem może być dowartościowana jako ta, która od swego zarania podąża tą drogą. Czy zatem pozwala ona uzyskać literackie poznanie, które jest zamknięte dla literatury „dorosłej” hołdującej zasadzie prawdopodobieństwa i racjonalizmu? Organizatorki żywią nadzieję, że to pytanie, jak i wiele innych, które zostaną postawione w trakcie konferencji, stanie się punktem wyjściowym dla owocnych rozważań oraz dyskusji.
Anna Mik, Ewelina Rąbkowska
Program konferencji można zobaczyć tutaj:
| Plik | Opis | Rozmiar |
|---|---|---|
 Konferencja_Naukowa | 1455 kB |
