Rozmawiają: prof. Gerardo Beltrán UW i dyr. José Carlos Dias (Instytut Camõesa). Prowadzenie: Ewa Gruda

Lokomotywa Juliana Tuwima po raz pierwszy ukazała się drukiem 12 kwietnia 1936 roku, na ósmej stronie niedzielnego wydania tygodnika „Wiadomości Literackie”.

Liczący sobie równo 87 lat wiersz Tuwima to klasyka polskiej literatury dla dzieci. Okazuje się jednak, że ten utwór, w całości oparty na instrumentacjach głoskowych, bardzo polski w swej językowej wirtuozerii, jest też chętnie tłumaczony na języki obce: na włoski przełożyła Lokomotywę prof. Monika Woźniak, czeski przekład zawdzięczamy prof. Jackowi Baluchowi, niemiecki Jamesowi Krüssowi, laureatowi Małego Nobla, czyli Nagrody im. Hansa Christiana Andersena. Na ukraiński przetłumaczył wiersz Tuwima Ostap Nożak, którego niedawno gościliśmy w naszej Bibliotece. Znane są też przekłady Lokomotywy na język francuski, angielski, słoweński, rosyjski, jidysz, esperanto, a także na języki mniejszościowe i gwary występujące w Polsce.

Osiemdziesiątą siódmą rocznicę pierwodruku Tuwimowego arcydzieła połączyliśmy z innym ważnym wydarzeniem, a mianowicie z nawiązaniem współpracy pomiędzy Biblioteką Publiczną m.st. Warszawy a Instytutem Luisa de Camõesa w Warszawie. Naszymi gośćmi byli dwaj tłumacze Lokomotywy na język portugalski: pan José Carlos Dias, dyrektor Instytutu Camõesa, oraz prof. Gerardo Beltrán z Uniwersytetu Warszawskiego. Obaj panowie, poza tym, że są pracownikami naukowymi Instytutu Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich UW, są również twórcami. Gerardo Beltrán jest poetą i tłumaczem poezji na język hiszpański, ma duży dorobek zarówno w jednej, jak i w drugiej dziedzinie. Przełożył m.in. poezje Wisławy Szymborskiej i Tadeusza Różewicza; jest również autorem dzieł literackich w języku hiszpańskim, z których dwa: A la velocidad de la luz (Z prędkością światła) oraz Breve Paisaje con sombras (Krótki pejzaż z cieniami) ukazały się w wydaniach dwujęzycznych hiszpańsko-polskich. José Carlos Dias jest poetą, prozaikiem, autorem sztuk teatralnych, tłumaczem na język portugalski. Przełożył między innymi Męczeństwo Piotra Oheya Sławomira Mrożka oraz Teatrzyk „Zielona Gęś” Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego.

W wywiadzie nasi Goście mówią o wspólnym tłumaczeniu Lokomotywy na język portugalski, które stało się wielką przygodą ich życia, o swoich pasjach, o poezji, o pracy tłumacza, a także o patronie Instytutu Luisa de Camõesa, wielkim poecie portugalskim XVI wieku.

Warto poinformować, że Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy dzięki współpracy z Instytutem Camõesa wzbogaci się o księgozbiór w języku portugalskim. Przetłumaczona na ten język Lokomotywa Juliana Tuwima już jest w naszych zbiorach.

Ewa Gruda

Z okazji przypadającej 150. rocznicy urodzin odbyła się prelekcja poświęcona Wojciechowi Korfantemu.

Prelekcję poprowadził pracownik biblioteki, dr Maciej Motas.

Spotkanie odbyło się 20 kwietnia br. w Bibliotece Publicznej m. st. Warszawy przy ul. Koszykowej 26/28

Zapraszamy na spotkanie z Rusłanem Szoszynem - dziennikarzem działu zagranicznego „Rzeczpospolitej” i stałym autorem tygodnika „Plus Minus”, który regularnie publikuje artykuły, reportaże i wywiady na tematy społeczne, gospodarcze i polityczne dotyczące Białorusi, Ukrainy, Rosji, Kaukazu i państw Azji Środkowej. Ukończył Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego (Laboratorium Reportażu), pisze doktorat. Pochodzi z Białorusi, w wieku 18 lat musiał opuścić kraj z powodu zaangażowania w działalność opozycyjną wobec reżimu Łukaszenki.

Punktem wyjścia dyskusji z Rusłanem Szoszynem będzie jego książka Lodołamaczka. Swiatłana Cichanouska (2022). To pierwsza zwarta publikacja na temat liderki białoruskiej opozycji.

Spotkanie odbędzie się 18 kwietnia o godzinie 18 w Bibliotece na Koszykowej, w sali konferencyjnej w Gmachu im St. Kierbedziów, a poprowadzi je dr Paweł Jaskulski (Dział Wojewódzkiej Sieci Bibliotek).

Renata Kozerska zaprasza na autorskie spotkanie

24 kwietnia 2023 r (pon) godz. 18.30 wstęp wolny

Warszawa; Biblioteka Publiczna przy ul. Koszykowej 26/28.

Sala Konferencyjna gmachu im. St. Kierbedziów, wejście przez bramę główną.

Powrót na Księżyc

aktualne ciekawostki z polskimi akcentami.

prezentuje

dr Piotr Witek

fizyk z Planetarium Centrum Nauki Kopernik

Zapraszamy na spotkanie z historykiem warszawskiej komunikacji, Włodzimierzem Winkiem, dotyczącym tematyki jego najnowszej książki zatytułowanej „Trambusowa mundurologia”.

Jak zapewnia nasz gość, będzie to gratka nie tylko dla miłośników komunikacji miejskiej, ale i projektantów mody służbowej, historyków, przewodników i entuzjastów dziejów Warszawy.  Przedstawi on bowiem losy powstawania kolejnych krojów czapek, zdobień i ich hierarchii, służbowego znaczenia oraz przybliży dzieje symboliki użytych dodatków. Niegdyś nawet, szczególnie pod koniec XIX wieku, wielu wojskowych zazdrościło konduktorom, motorniczym tramwajów różnych dodatków do mundurów w postaci gwizdków, żetonów służbowych czy strojnych czapek. Zazdrościli także kolorów tkanin, które feerią barw, począwszy od granatu, kończąc na lazurowym błękicie przyciągały oczy wielu pań, pasażerek tramwajów, później autobusów.

Na XIX-wiecznej ulicy pełnej mundurów nie tylko wojskowych, kolejowych, pocztowych, szkolnych, ale nawet posłańców, służbowe ubrania tramwajarzy zawsze wyróżniały się z mundurowego tłumu.  Mundur, czapka były nie tylko wyróżnikami wykonywanego zawodu, przynależności do konkretnej formacji, ale były niejednokrotnie powodem do dumy. Często okupionej cierpieniem czy krwią, jak w przypadku czapek warszawskich tramwajarzy w okresie 1905-1907 czy II wojny światowej.

Mundury warszawskich trambusiarzy zapisały się w dziejach miasta wieloma złotymi zgłoskami, nie tylko na polu chwały, ale kultury i sztuki. Tworzyły i tworzą pewien koloryt kulturowy, obyczajowość. Były inspiracją dla wielu twórców nie tylko prozy, poezji, piosenek, ale nawet mody, żeby tylko wspomnieć współpracę Jadwigi Grabowskiej założycielki – Mody Polskiej, wieloletniej współpracowniczce i współtwórczyni mundurów MZK Warszawa w latach 60-tych XX wieku.

Także i dzisiaj ubierają warszawskich trambusiarzy uznani projektanci mody, starając się nie tylko zaprezentować najnowsze trendy w modzie, ale także, by były one wygodne i reprezentacyjne. Często podczas projektowania opierają się na dawnych wzorach i użytych w nich patentach. Jak choćby kieszonkach – zegarówkach, mankietach, itd.

Włodzimierz Winek – jest pasjonatem komunikacji miejskiej, archiwistą, uczestnikiem konferencji naukowych. Spod jego pióra wyszły m. in. "Historia Związku Zawodowego Pracowników Komunikacji Miejskiej w Warszawie", "Warszawskie gajery, czyli co nieco o mundurach warszawskich tramwajarzy i autobusiarzy", "Warszawskie autobusy. Najpiękniejsze fotografie", "Warsiawskie komunikacyjne klimaty", "Po Wiśle pod parą", "Złoty wiek warszawskich autobusów", "Warszawskie trolejbusy".

Spotkanie z gościem, które rozpocznie się 25 kwietnia o godz. 17.00 w sali konferencyjnej 1p. budynku Plomby, poprowadzi red. Piotr Kitrasiewicz.

Zapraszamy!

Zapraszamy do obejrzenia wywiadu z reżyserem i pisarzem Krzysztofem Zanussim. Pretekstem do spotkania z artystą była jego najnowsza książka zatytułowana „Samotność Fausta”. Jest ona autobiografią reżysera, jak również podsumowaniem jego przemyśleń i refleksji dotyczących sensu życia oraz poszukiwania wyższych wartości, z obiektywną prawdą na czele.

O publikacji tej Zanussi powiedział między innymi:

- Motyw faustyczny występuje w wielu moich filmach i ja w ogóle mam do mitu Fausta pewne nabożeństwo, przeczucie, iż jest on charakterystyczny dla kultury i duchowości europejskiej.  Bo tylko Europa wydała taką historię. Kiedy opowiadam o Fauście w Indiach to słuchają ze zdziwieniem, bo tej gry o młodość i nieśmiertelność tam się nie rozumie tak jak w naszej kulturze.  A mit Fausta jest u nas ciągle żywy i myślę, że wciąż będzie żywy, przynajmniej tak długo, jak będzie u nas żywa wrażliwość na metafizykę czy na to co uchodzi naszej uwadze i do czego nie mamy dostępu za pomocą zmysłów.  To „coś” jest rzeczywistością, być  może domniemaną, ale przecież niezwykle istotną. Przez tyle wieków historii Europy ta rzeczywistość nadprzyrodzona stale nam towarzyszyła.

Z Krzysztofem Zanussim rozmawiał red. Piotr Kitrasiewicz.

Szwajcaria gościnna dla Polaków

prezentuje

Radosław Pawłowski 

27 marca 2023 (poniedziałek) godz. 18.30 

Biblioteka Publiczna przy ul. Koszykowej 26/28.

Sala Konferencyjna gmachu im. St. Kierbedziów, wejście przez bramę główną.

wstęp wolny

Radosław Pawłowski:

historyk;

były kier. Archiwum Emigracyjnego w Muzeum Polskim w Rapperswilu;

koordynator ds. projektów w Muzeum Kościuszki w Solurze;

wiceprezes Towarzystwa Polsko – Szwajcarskiego.

Kontakt e-mail do organizatora: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Zapraszamy!

Zapraszamy na spotkanie z reżyserem filmowym i scenarzystą, Borysem Lankoszem – jednym z najważniejszych twórców współczesnego kina polskiego. Jego filmy (m.in. Rewers i Radegast) nagradzano zarówno w Polsce, jak i za granicą.

Twórczość Lankosza charakteryzuje się zamiłowaniem do kina gatunkowego połączonego z indywidualnym rysem autorskim. Do najważniejszych dzieł reżysera – oprócz wymienionych wyżej – należą: Ziarno prawdy (adaptacja prozy Zygmunta Miłoszewskiego); Ciemno, prawie noc na podstawie  powieści Joanny Bator; serial Erynie na podstawie twórczości Marka Krajewskiego; a także Autor Solaris – dokument kreacyjny o życiu Stanisława Lema. Spotkanie z Borysem Lankoszem będzie znakomitą okazją do dyskusji o sztuce, kulturze współczesnej, problemach kinematografii.

Spotkanie poprowadzą: dr Paweł Jaskulski oraz red. Piotr Kitrasiewicz.

21 marca 2023 r. (wtorek) godz. 18.00

Sala konferencyjna w Gmachu im. St. Kierbedziów

ul. Koszykowa 26/28

W dniu 9 marca 2022 r. w Sali konferencyjnej Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy - Biblioteki Głównej Województwa Mazowieckiego przy ul. Koszykowej 26/28 odbyła się uroczystość wręczenia Dyplomów Honorowych autorom książek – laureatom konkursu im. Hanny Szwankowskiej na Varsaviana Roku. 

Dyplomy honorowe przyznawane są przez Oddział Warszawski Towarzystwa Miłośników Historii i Bibliotekę Publiczną m.st. Warszawy jako wyraz uznania warszawskiego środowiska historyków i bibliotekarzy dla żyjących autorów i redaktorów, wydawnictw oraz osób i instytucji zasłużonych dla książki varsavianistycznej. W 2012 r. imprezie nadano imię zmarłej Hanny Szwankowskiej - wieloletniej jurorki Varsavianów Roku, a przede wszystkim historyka Warszawy. Przewodniczącym jury jest prof. Andrzej Karpiński.

W tegorocznej edycji przyznano nagrody za książki wydane od II połowy 2020 roku do I połowy 2022 roku.

Swoją obecnością na uroczystości zaszczyciła nas pani Wanda Traczyk-Stawska, pseudonim „Pączek”, żołnierz AK, uczestniczka Powstania Warszawskiego, której biografia napisana przez Michała Wójcika otrzymała nagrodę varsavianistyczną.

Pełna lista nagrodzonych i nominowanych dostępna pod linkiem:

https://www.koszykowa.pl/varsaviana/varsaviana/5519-varsaviana-2020-2022?highlight=WyJ2YXJzYXZpYW5hIl0=

Zapraszamy do obejrzenia zdjęć z uroczystosci:

Uroczystości towarzyszyła również wystawa plakatów z poprzednich edycji Varsaviana Roku:

Wszystkim Laureatom serdecznie gratulujemy!