01.09. - 31.10.2017 - Spotkanie z Oryginałem: Szkicownik malarski Stanisławy Jeska z lat 1909-1912 - Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy

belka platforma

Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy – Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego
brała udział w projekcie Regionalna Platforma Informacyjna – Kultura na Mazowszu

Projekt Przebudowa Biblioteki Głównej Województwa Mazowieckiego w Warszawie. Etap II został sfinansowany przez Unię Europejską, ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, oraz przez Województwo Mazowieckie (w ramach wkładu własnego).

Stanisława Stefania Jeska, z domu Gumińska, malarka urodzona w Radomiu, zmarła 14 maja 1936 roku w Warszawie.

Po ukończeniu pensji w Warszawie pracowała jako nauczycielka. W latach 1889 – 1890 studiowała w pracowni Wojciecha Gersona. Uczyła rysunku w warszawskich szkołach. Następnie, w l. 1908-1910 kontynuowała studia w Paryżu, Rzymie i Monachium (u A. Azbégo). Była członkiem rzeczywistym Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych. Brała udział w wystawach, np. w 1899 eksponowała swój obraz zatytułowany "Głowa kobiety", w l. 1927 - 1929 obraz olejny "Memento mori", a w 1931 obraz "Partyzant". W 1933 roku miała wystawę indywidualną w lokalu klubowym Związku Polskich Inżynierów Kolejowych przy ul. Nowowiejskiej 32 w Warszawie.

Malowała pejzaże, kwiaty, portrety i autoportrety, kompozycje figuralne o symbolicznej treści. W Muzeum Narodowym w Warszawie znajduje się obraz olejny jej autorstwa "Starzec z czaszką na księdze" sygn. 1911, Monachium. Spuściznę malarską zapisała instytucjom społecznym i dobroczynnym. Bibliotece Publicznej m. st. Warszawy zapisała w darze swój księgozbiór, wraz ze szkicownikiem malarskim ( sygnatura: Szt.Gr. 1865).

Szkicownik sygnowany przez artystkę, o wymiarach 24 x31 cm, zawiera 91 stron zarysowanych: w tym 81 rysunków ołówkiem i białą kredką, 6 namalowanych akwarelą i temperą, 2 tuszem i gwaszem i 2 kolorową kredką. Rysunki powstały na kartach papieru w kolorze żółtym, szarym i oliwkowym.

Szkicownik zawiera szkice z podróży artystycznych do Paryża, Monachium, Rzymu, Florencji, Vevey i Lugano w Szwajcarii oraz z okresu warszawskiego.

Możemy podziwiać widoki: zamków np. Chillon w Szwajcarii, willi włoskich w ogrodach, parków (Ogród Luksemburski w Paryżu, w Hauteville-Lompnes we Francji) i pejzaży (Lugano, Vevey, Montreux, Villeneuve) oraz placów miejskich i wnętrz urbanistycznych (Florencja, Rzym).

Zawiera też portrety napotkanych w czasie podróży osób, między innymi na pierwszej z kart - Olgi Boznańskiej, znanej malarki sportretowanej w Paryżu we wrześniu 1909 roku. Wymienić można także portret męża Stanisława, studia postaci, akty i scenki rodzajowe.

Szkicownik będący w posiadaniu Działu Sztuki, Rzemiosł Artystycznych i Kartografii Biblioteki na Koszykowej od 1936 roku, szczęśliwie ocalał z zawieruchy wojennej.

Ze względu na wysokie wartości artystyczne i wizualne w ostatnich latach został poddany konserwacji w działającej od 25 lat warszawskiej Pracowni Konserwacji Dzieł Sztuki Małgorzaty i Wiesława Faberów, specjalizującej się w ratowaniu obiektów z papieru. Starą, oryginalną i mocno zniszczoną okładkę zastąpiono nową, dobrze zabezpieczającą narażone na zniszczenie delikatne rysunki.

W takiej odnowionej formie, po zabiegu digitalizacji możemy wreszcie udostępnić do oglądu opisywany wyżej szkicownik, przybliżając tajniki warsztatu malarki Stanisławy Jeska – tym bardziej, że większość obrazów olejnych artystki uległa zniszczeniu podczas 2-giej wojny światowej.